
Nuk ka pasur shumë momente të gëzuara në fëmijërinë e tij. Familjen ja kishin degdisur në një fshat të Pogradecit si të përndjekur politikë dhe, prindërve ua kishin mohuar të drejtën e shkollimit. Dy djemtë e vegjël mezi i ngopnin me bukë edhe, kur zbritën në Pogradec, në kërkim të mundësive më të mira, shtëpinë e parë ua dha Bashkia, – si të pastrehë, – megjithatë përpjekjet e prindërve për të gjetur punë ishin të dëshpëruara. Djemtë mësonin shumë në shkollë, dhe Eraldi, më i madhi prej tyre, shpesh reagonte ndaj kësaj situate që për të ishte e padrejtë. Ai po rritej me njëlloj revolte kundrejt politikës. “Gjithmonë e kam ndjekur politikën si në Shqipëri dhe jashtë dhe jam rritur me idenë që politika është instrumenti i vetëm që mund të ndryshojë jetën e njerëzve. Më bezdis fakti që njerëzit e urrejnë politikën dhe i rrinë larg duke e ditur që është e pisët. Po e vërtetë, politika është e pisët, por nëse ti nuk ke angazhim ta ndryshosh këtë gjë, si mund të ndryshojë për mirë jeta jote. Ajo që neveris më shumë, është fakti se çfarë na përfaqëson, kë kemi ne në parlament, në politikë, dhe ne jemi një vend që nuk na falet kjo gjë, jemi një shtet në mes të Europës. Kjo është dhe arsyeja pse kam vendosur të angazhohem në politikë, sepse nuk pajtohem me atë që shoh vërdallë”- na thotë Erald Kapri, kandidat për deputet i partisë “Mundësia”, parti me spektër të djathtë.
FËMIJËRIA DHE PERSEKUTIMI: NJË VEZË PËR DY
“Mbaj mend që kemi qenë shumë të varfër, po aq të varfër sa ime më na gatuante një kokërr vezë dhe na e ndante me tim vëlla. U rrita mes vështirësive të mëdha, sepse prindërit, duke mos pasur shkollë, e kishin të vështirë të gjenin punë, e kishin të pamundur, dhe unë isha i revoltuar për këtë. S’kam qenë asnjëherë nëpër ekskursione, nuk blija dot një mjet shkollor. Unë isha ndër më të mirët e shkollës dhe pyesja prindërit e mi: Pse nuk mundemi dot?
Ata na shpjeguan se i kishte goditur sistemi komunist dhe nuk kishin as arsim, as kualifikim, ndërsa provonin pamundësinë për të punuar, dhe kjo e imja ishte ndjenja e padrejtësisë në fakt.”
Erald Kaprin e njohim si publicist, gazetar, historian. 37 vjeç, i ri në politikë, por ofron pjekuri e maturi në kontrast të fortë me shumë të tjerë, arrogante që shohim të grinden për pushtet kur janë në ekranet televizive, e ulërasin duke nxjerrë gishtin tregues kur dalin ndonjë foltoreje.
I riu nga Pogradeci, edhe pse tregon fillimet e vështira, sot ka një punë jo të vogël studimore në kurriz, më shumë në revokim të kohëve të shkuara, atyre të pamundura, duke numëruar botimin e tre librave e shumë punimeve studimore. Edhe pse ka përfunduar Universitetin e Tiranës në Shkenca Komunikimi, studimet master i kreu në Britani, në vendin ku Monarkia e konservatorizmi kanë “shenjtërinë” e tyre në çdo debat, diskutim apo artikulim ideje.
Kur kujtohet sot për fëmijërinë, e përçmon konceptin e pamoralshmës së pamundësisë – kur nuk kishte mundësi, atëherë pra kur politika kishte privuar prindërit e tij të gjenin mundësinë e tyre. Familja Kapri është një ndër më të mëdhatë në zonën e Pogradecit dhe të Mokrës. E pasur në toka e bagëti, stërgjyshi i tij ishte nacionalist, dhe si i tillë u pushkatua në luftë nga komunistët, që i dogjën shtëpinë dhe më pas i konfiskuan gjithë pasurinë. Një djalë ja burgosën politikisht, ndërsa gjyshin e Eraldit që ishte fëmijë në vitet e para të çlirimit, nuk e prekën, por persekutimi për ta nuk rreshti. Për 50 vjet familja e tij ka ndenjur gjysmë e internuar në fshat, ndërsa u rrëmbyen gjithçka kishin, deri te drejtën për shkollim.
“Ti e di që unë jam i pari i familjes, mos them i fisit, që kam bërë shkollë të lartë”, – rrëfen Eraldi si në konfidencë, duke thënë një gjë “turpi”, asfare krenarie. Por e gjithë kjo e kaluar e familjes, kishte një pasojë domethënëse në karrierën e tij. U mor shumë me historinë e diktaturës, pikërisht për t’i treguar njerëzve çfarë ndodhi, dhe si u shkatërruan në themel mijëra familje.
NDRYSHIMI, NGA VARFËRIA NË UNIVERSITETIN BRITANIK
Realiteti i pas ’90 dukej i dobët për një ambicie të vërtetë evropiane, dhe shumë i fortë për krenarinë bosh të atyre viteve. Ishin vite të trazuara, vite ku kurrkush nuk dinte ç’të bënte me të ardhmen e lirinë e tepruar. Ishin vitet kur Eraldi kishte vendosur pra të thyente barrierën e madhe të mosarsimimit – por jo të mosdijes- brenda familjes së tij.
Kur e pyesim Erald Kaprin se çfarë e shtyu të angazhohej në politikë, ai na shpjegon se ishte pikërisht kjo ndjenjë, kjo trysni, që ai e ktheu në forcë.
“Kur isha në klasën e 8-të, prindërit bënë një sakrificë të madhe: shitën shtëpinë e vogël në Pogradec, të vetmen gjë që kishin dhe u zhvendosëm në Tiranë, vetëm që unë dhe vëllai të kishim mundësi më të mira arsimimi”.
Eraldi vijoi shkollën në gjimnazin “Sami Frashëri” si një nga nxënësit më të mirë.
Megjithatë as vitet e rinisë nuk ishin të lehta për të. 16 vjeç punonte si kamarier, pa bërë asnjë ditë pushimi dhe në sezonin veror.
Pasi konkurroi në Fakultetin Filologjik për Gazetari dhe ishte në renditje ndër të parët, ai nisi të punonte sërish, por kësaj here në median e shkruar si gazetar ekonomie.
Sot, teksa rikthehet në të shkuarën, konfidon se ndjehet krenar që në atë fakultet ku dikur studionte, është rikthyer, por si pedagog.
Rikthimi ndodhi pas studimeve për master në Londër. Në vitin 2012 ai fitoi një bursë nga shteti britanik. “Ishte një nga përvojat më të bukura të jetës sime”, kujton Eraldi.
Teksa kryente studimet master në Londër, në Universitetin e Westminster-it për Media dhe Komunikim, kohën e lirë, i riu nga Shqipëria e kalonte në një prej arkivave më të mëdha në botë, në arkivin britanik.
“Fotografoja çdo dokument që lidhej me Shqipërinë dhe kam 150 mijë dokumente që i kam marrë nga arkiva britanike. Duke u konsultuar me historianë britanikë, ndërtova dy libra që patën shumë sukses, i pari është “Sekretet e Luftës” dhe i dyti “Mbreti Zog pas dyerve të mbyllura”, një botim i jashtëzakonshëm”, – na tregon Erald Kapri.
Në këtë libër u zbulua për herë të parë me detaje, se sa e kishte pasurinë Zogu, sa llogari kishte në bankë, sa mori nga Shqipëria, tentativa për rikthimin në Shqipëri, marrëdhënia me Geraldinën dhe shumë detaje të panjohura dhe mbi të gjitha të dokumentuara, libër i cili krijoi dhe një debat pozitiv në Shqipëri, pasi në sistemin komunist këto fakte ishin mënjanuar dhe familja e Zogut ishte goditur edhe padrejtësisht. Kur e pyesim nëse ka plan të shkruajë sërish libra krahas angazhimit politik, ai nuk rezervohet. “Do të të tregoj një sekret që nuk ja kam thënë të tjerëve. Kam bërë shumë research dhe do të bëj një libër për një agjent gjerman që ka ndenjur në Shqipëri për 6 muaj dhe konsiderohet nga më të veçantët në botë. Ai ka jetuar në malet e veriut sepse ruante minierat e kromit. Këto ishin të rëndësishme për gjermanët. Ai ka një histori se si u mor me shqiptarët. Por asnjë nuk e di historinë e vërtetë se çfarë donte një ndër agjentët më të mirë gjermanë në Shqipërinë e humbur. Unë e kam zbuluar me dokumente dhe me foto dhe do ta bëj këtë histori një libër. Por më vonë…”.
NJË MUNDËSI E RE
Kapri u angazhua politikisht fillimisht pranë PD, por më pas vendosi të bashkohej me Agron Shehajn për të ndërtuar një alternativë të re politike, një të djathtë reale që përfaqëson vlerat e demokratëve. Së bashku, themeluan partinë “Mundësia”. Kontaktin e parë me Agron Shehajn ai e tregon kështu: “Njohja jonë ka ardhur natyrshëm. Kur je njëri prej atyre që ka nisur nga zero, që ka punuar e luftuar për çdo hap, e dallon menjëherë një tjetër si vetja. Nuk ka nevojë për fjalë të mëdha. Thjesht e kupton. Kontakti i parë ishte përmes drejtorit të institutit “Lumo Skëndo” Z. Uran Butka, institut të cilin e ka themeluar dhe financuar Agroni. U desh thjesht një bisedë që të kuptoja se Agroni e bënte atë, jo për patriotizëm fals, jo për politikë, jo për emër, por sepse besonte në atë kauzë. Ne mendojmë se duke mos njohur të shkuarën, duke mos njohur ata që vërtet u përkushtuan dhe sakrifikuan për kombin, duke mos reflektuar për sfidat që kemi kaluar, duke mos njohur e mos ditur të vërtetën, nuk do të gjejmë rrugën e së ardhmes së kombit.”
Për të vijuar me dokumentimet historike të asaj që kish shkaktuar sistemi komunist në Shqipëri, Agron Shehaj bashkë me Erald Kaprin ndërtuan fondacionin “Kujto.al” duke bërë një sërë dokumentarësh dhe shkrimesh mbi krimet e kryera.
“Më pas, nuk i jam ndalur rrugëtimit politik të Agronit. E kam mbështetur në të gjitha betejat e tij brenda së djathtës, por edhe betejën për të ndërtuar një opozitë të vërtetë. Derisa erdhi momenti që të ndërtonim një forcë të re politike. Një opozitë të vërtetë” – vijon Kapri.
Shumëkush e do atë si historian i cili historinë, shpesh të komplikuar, e sjell thjesht përmes fakteve dhe të shkruarës gazetareske.
E për këtë, ai është i bindur kur na thotë: “Po historinë nuk do e lë, nuk do e lë kurrë.”
“MUNDËSIA” NË ZGJEDHJE
E themeluar pas mospajtimit me PD-në, ku shihej mungesë vullneti dhe një plani për të rinovuar partinë, “Mundësia” erdhi si një lëvizje e qendrës së djathtë që synon një të ardhme me mundësi të barabarta për të gjithë.
“Ne jemi ndryshe. Jemi njerëz të papërlyer, të ndershëm, të pakapur. Ndryshe në çdo këndvështrim. Të tjerët premtojnë qeverinë si zgjidhje për gjithçka. Ne themi se shteti është problemi. Shqiptarët sot janë të varfër sepse mbajnë mbi supe një administratë të fryrë e të paaftë. Ne kemi një plan të qartë për t’ua hequr shtetin nga kurrizi dhe për të krijuar më shumë mundësi për secilin.
Por si do ta bëjnë këtë?
“Duke ulur shpenzimet e qeverisë me 50%, sepse 200 mijë veta në administratë janë thjesht parazitë politikë, njerëz që paguhen kot vetëm sepse kanë një teser partie. Ne do të ulim taksat me 50% dhe kemi një plan konkret për ta bërë këtë realitet.
Ajo që na ndan gjithashtu nga të tjerët është se ne i japim mbështetje të pakushtëzuar drejtësisë dhe SPAK-ut. Ata po bëjnë një punë të jashtëzakonshme duke futur njerëzit e korruptuar në burg.
Prekja e SPAK-ut është anti-historike. Është njësoj si të riktheheshim në 1990-ën dhe Ramiz Alia të ndalonte pluralizmin. Kjo nuk do të ndodhë. Ne do të mbrojmë pa kompromis drejtësinë dhe mundësinë për një Shqipëri të ndershme dhe të lirë.”– thotë Erald Kapri duke shtuar se këto janë kushtet e panegociueshme të partisë “Mundësia”.
Kur e pyesim kandidatin për deputet të partisë “Mundësia”, Erald Kapri, i cili garon i dyti në listën për Tiranën, se çfarë do të bënin ata për t’i afruar më shumë njerëzit me qeverinë, nëse partia e tyre do të vinte në pushtet, ai përgjigjet prerë:
“Ne po u themi njerëzve të vërtetat. Mos prisni që hallet t’ua zgjidhë qeveria, por qeverinë do ta keni në krah. Dhe kur themi ‘në krah’, do të thotë që ajo duhet të jetë më e vogël, më pak ndërhyrëse dhe më efektive. Shqiptarët kanë ide, kanë ambicie, por shpesh dëgjojnë të njëjtën pyetje dekurajuese: ‘E kush të lë ty ta bësh këtë?!’ Ne duam ta ndryshojmë këtë mentalitet duke krijuar një ekonomi të lirë, larg duarve të pushtetit dhe monopoleve.”
“Sot, 4-5 biznesmenë të lidhur me qeverinë vendosin për gjithçka dhe vetëm ata pasurohen. Standardi i jetesës për shumicën e shqiptarëve është përkeqësuar. Ne do të heqim kontrollin politik mbi ekonominë dhe do të japim mundësi të barabarta për të gjithë. Për pensionet, me aq para sa Edi Rama shpërdoron për ‘bonuse’ elektorale, mund të siguronim një pension minimal prej 300 eurosh për 1/4 e pensionistëve që sot nuk ia dalin dot. Për të tjerët, do të garantonim një rritje progresive prej 10% në vit, sepse paratë janë—thjesht përdoren gabim,” thotë Kapri.
“Ndërkaq, shëndetësia falas nuk ekziston. Sot, qytetarët paguajnë dy herë: një herë me taksa dhe një herë nga xhepi. Ne do të krijojmë një sistem të integruar mes publikut dhe privatit, ku kontributet shëndetësore të njihen kudo dhe qytetarët të marrin shërbimin që meritojnë. Arsimi po degradon dhe pa investime serioze, nuk ka të ardhme. Ndaj, ne e kemi një mesazh të qartë: shqiptarëve duhet t’ua heqim shtetin nga kurrizi, sepse shteti është problemi, jo zgjidhja,” shpjegon më tej ai.
Kur e pyesim për shqetësimet kryesore që u thonë qytetarët gjatë takimeve në terren, Kapri përgjigjet pa hezitim:
“Problemi më i madh është pamundësia. Shqiptarët ndihen të pafuqishëm, edhe pse punojnë fort për të pasur një jetë më të mirë. Ata nuk kërkojnë lëmoshë, por mundësi të ndershme për të ecur përpara. Dhe ky është ndryshimi që ne duam të sjellim”
FLLADI I FAMILJES: KUSH PO E BËN LUFTËN O BA?
Momenti më i bukur në jetën e Erald Kaprit është pa diskutim ardhja në jetë e të birit, që bashkë me të shoqen, gazetaren Anta Muçaku, e kanë pagëzuar me emrin Fllad, një emër që përçon freski dhe liri. Eraldi na tregon që tani ai ka nisur t’i bëjë edhe pyetje të ndryshme kur e sheh në ekranet televizive, sikurse i kishte ndodhur pas një diskutimi për luftën Rusi-Ukrainë, ku i biri e kishte pyetur me naivitetin e një fëmije: “Kush po e bën luftën o ba…?”
“Flladin nuk e zë gjumi, nëse nuk jemi të tre bashkë në shtëpi, dhe këto ditë fushate ankohet shumë nga mosprezenca ime, sepse ne kemi një rregull që para gjumit tregojmë një histori dhe ai është mësuar me të”- rrëfen Eraldi, teksa i zhduket nga portreti serioziteti që kishte kur fliste për politikën.
“Me thënë të drejtën, këto kohë i kam hyrë pak në hak familjes—Antës dhe Flladit. Por janë vetëm edhe pak muaj… Ndërkaq, me Antën kemi gjetur kompromisin e artë. Ajo ka karrierën e saj, unë e kam mbështetur gjithmonë në angazhimet e saj, dhe tani ajo më mbështet pa kushte edhe në sipërmarrjen time politike!”
MUNDËSIA E ARTË NË KOHË LUFTE
E në këtë moment kur flitet gjithmonë e më shumë për zhvillime gjeopolitike botërore, me luftën Rusi-Ukrainë, gjithkush mendon se ky është një zhvillim atje tutje. Por për historianin Erald Kapri nuk është kështu, sepse historia e ka treguar.
Ndjen keqardhje në fakt që shkrirja e Forcave të Armatosura nuk është më e tillë, edhe pse Shqipëria është një vend anëtar i NATO-s. Ndjen po ashtu keqardhje për mijëra e mijëra ish-ushtrues që nuk u vlerësuan sa duhet për atë që bënë në vend. Përkundër kësaj, pronat e ushtrisë u shitën për dy lekë tek ata, biznesmenët e pasur, që në asnjë rast as nuk menduan të ruanin historinë, qoftë edhe si një relike për brezat e ardhshëm.
Dhe në këtë pikë, Mundësia ka mundësinë e saj për të ndihmuar dhe për të kthyer aty ku duhet këtë kategori të jashtëzakonshme njerëzish. Se në situata të tilla përgjegjësia e politikanëve është ta zgjidhin ndërlikimin, jo ta komplikojnë më shumë atë, ndryshe kjo situatë do të trajtohej si një alibi për mosveprim.
Eraldi flet troç edhe për këtë situatë:
“Jetoj me politikën dhe e ndjek nga afër çdo zhvillim ndërkombëtar. Fitorja e Trump po ndryshon ekuilibrat globalë dhe jam ndër të paktët në Shqipëri që flas hapur për nevojën urgjente për të rritur shpenzimet për mbrojtjen kombëtare. Jo vetëm sepse jam i djathtë, por sepse e dikton realiteti gjeopolitik. Shqipëria duhet të marrë masa që tani. Ne duhet të dyfishojmë shpenzimet për mbrojtjen, të rrisim personelin ushtarak dhe të investojmë në teknologji moderne. Kemi kapacitete, por nuk po i shfrytëzojmë. Duhet të armatosemi, sepse bota po bëhet gjithnjë e më e pasigurt dhe duhet të jemi gati për çdo skenar.”
Dhe për ta mbyllur, si një adhurues i politikës britanike, Eraldi citon një aksiomë të liderit më të madh të Luftës së Dytë Botërore, Winston Churchill:
“Asnjë njeri me mend nuk beson se kemi përpara një periudhë kohe të pakufishme.”
Ndaj dhe kjo periudhë, është Mundësia e Artë e Agron Shehajt dhe Erald Kaprit.
NJË ZË I FORTË NË PARLAMENT
“Unë do të jem një zë i lirë në parlament. Do të flas hapur për problemet e shqiptarëve dhe për temat ‘tabu’ që shumica i shmangin nga frika apo interesat e tyre. Në fund të fundit, e dimë mirë se financuesit e fshehtë të fushatave, në të vërtetë po i marrin peng kandidatët, në mënyrë që nesër t’i përdorin në Parlament.
Ne nuk kemi sponsorë të fshehtë. Nuk na financon askush. Ne jemi në politikë me kontributin e pastër të Agron Shehajt dhe për këtë arsye nuk kemi asnjë detyrim ndaj askujt. Askush nuk do të na e mbyllë gojën në parlament. Do të flasim hapur për krimin e organizuar, për kapjen e ekonomisë dhe për kapjen e medias—një nga problemet më të mëdha në vend.
Në politikën e vjetër, të gjithë heshtin për këto çështje sepse u leverdis. NE JO!
INTEGRIMI I LARGËT
“Integrimi europian është ende shumë larg. Shqipërisë i duhen vite pune për të qenë realisht pjesë e Bashkimit Europian. Në vitet ’90, BE pati një plan të qartë: të ndihmonte një vend nga blloku ish-komunist të bëhej anëtar sa më shpejt, për t’u dhënë një mesazh të tjerëve se reforma dhe përpjekja shpërblehen. Dhe vendi i përzgjedhur fillimisht ishte Shqipëria.
Sipas atij plani, ne duhet të kishim qenë anëtarë të BE që në 2001. Por e humbëm atë mundësi. Jo sepse na pengoi dikush nga jashtë, por sepse ne vetë nuk ishim gati. Jemi të këqijtë e vetes. Kemi humbur shumë shanse dhe vazhdojmë t’i humbasim.
Tani janë bërë 10 vjet që flitet e hapen shampanja për ‘hapjen e negociatave’, por kjo është një gënjeshtër. Kapitujt realë të anëtarësimit ende nuk janë hapur. Dhe kur të hapen, procesi do të jetë edhe më i vështirë. Mjafton të përmendim problemet e pazgjidhura si çështja e pronave, korrupsioni dhe kapja e institucioneve.”
Shqipëria ka humbur shumë mundësi, por ende ka një shans për të ndryshuar rrjedhën e saj. Në politikën shqiptare, ku premtimet harrohen sapo mbaron fushata, Erald Kapri dhe “Mundësia” vijnë me një qasje ndryshe: jo me fjalë boshe, por me një vizion konkret për një shtet më të vogël, një ekonomi të lirë dhe një politikë të ndershme.
“Ne nuk jemi këtu për të bërë kompromis me të keqen, por për të ndërtuar një rrugë të re. Shqiptarët nuk kanë nevojë për më shumë burokraci, por për më shumë liri. Nuk kanë nevojë për një shtet që i mbyt me taksa, por për një ekonomi që i lejon të zhvillohen. Nuk kanë nevojë për politikanë që i mashtrojnë, por për njerëz që thonë të vërtetën, sado e vështirë të jetë ajo.”
Cila është vlera që ju udhëheq në jetë?
“Besnikëria. Unë jam shumë besnik, ndoshta ndonjëherë ma marrin për dobësi, por unë e shoh si vlerë. Jam njeri që ofroj dhe pres besnikëri. Për mua, fjala dhe angazhimi janë më të rëndësishme se gjithçka tjetër.”
E ardhmja nuk është e shkruar. Është një mundësi—dhe këtë herë, shqiptarët e kanë vetë në dorë!