Presidenti amerikan Donald Trump po forcon pretendimet e tij mbi Groenlandën, ndërsa zëvendësi i tij JD Vance përgatitet për një vizitë të minutës së fundit këtë javë në ishullin e ngrirë.
“Amerika duhet t’u bëjë të ditur atyre se na duhet Groenlanda për sigurinë dhe mbrojtjen ndërkombëtare. Na duhet. Duhet ta kemi”, tha Trump në një intervistë me Vince Coglianese të mërkurën.
“Është një ishull që, nga një këndvështrim mbrojtës dhe madje edhe sulmues, është diçka që na nevojitet… Kur shikon anijet që kalojnë pranë brigjeve të tyre me qindra, është një vend i ngarkuar”, shpjegoi presidenti amerikan më tutje.
Nëse Shtetet e Bashkuara marrin kontrollin mbi këtë territor autonom danez, do të fitojnë akses në korridore kyçe të transportit dhe burime të pashfrytëzuara të mineraleve të rralla dhe energjisë, të cilat mund të ndryshojnë strukturën e tregtisë globale.
Presidenti i tha Coglianese se nuk ishte i sigurt nëse banorët e Groenlandës ishin gati të bëheshin qytetarë të Shteteve të Bashkuara.
“Por mendoj se duhet ta bëjmë dhe t’i bindim ata, sepse duhet ta kemi atë tokë. Nuk është e mundur të mbrohet siç duhet një pjesë e madhe e kësaj bote – jo vetëm SHBA-ja – pa të. Pra, duhet ta kemi, dhe mendoj se do ta kemi”, deklaroi më tej Trump.
Deklarata vjen në një kohë kur zyrtarët e lartë të administratës Trump planifikojnë një vizitë në ishull. Zonja e dytë, Usha Vance, dhe zyrtarë të tjerë të lartë ishin planifikuar fillimisht të shkonin në Groenlandë për një garë me sajë qensh – një vizitë që kryeministrja daneze Mette Frederiksen e quajti “presion të papranueshëm” ndaj Groenlandës për të dorëzuar territorin e saj tek SHBA-ja.
“Kjo nuk është një vizitë që ka të bëjë me atë që Groenlanda ka nevojë apo dëshiron. Është një presion i papranueshëm që po i bëhet Groenlandës dhe Danimarkës në këtë situatë. Dhe është një presion të cilin do ta kundërshtojmë”, tha Frederiksen të hënën.
Ndërkohë, JD Vance tha të martën se do t’i bashkohej në udhëtim bashkëshortes dhe të tjerëve – duke vizituar një bazë ushtarake në vend të garës, e duke u bërë në këtë mënyrë zyrtari më i lartë amerikan që bën një vizitë në ishull, ndërkohë që në fillim të vitit djali i madh i Trump shkoi aty.
Zyrtarët danezë e mirëpritën me kujdes itinerarin, pavarësisht rëndësisë shtesë që prania e vetë Vance i jep vizitës.
“Mendoj se është një vendim shumë më i mençur të vizitohet baza ushtarake sesa të ndërhyhet në atë që po ndodh në politikën groenlandeze, në një situatë ku nuk është formuar ende qeveria”, tha ministri danez i Mbrojtjes, Troels Lund Poulsen.
